De Royal Society werd op 28 november 1660 opgericht door wetenschappers om de kennis van natuurkunde te delen. Op voorspraak van Christopher Wren in Cresham College. De Royal Society vormde een belangrijke basis de ontwikkeling van de wetenschappen. Vooral in de 18e en de 19e eeuw was Londen als hoofdstad van het Britse Rijk het absolute politieke en economische machtscentrum van de wereld en kwamen de wetenschappen verder tot bloei. Tijdens het victoriaans tijdperk werden in Londen twee grote wereldtentoonstellingen georganiseerd: in 1851 de Great Exhibition en in 1862 de International Exhibition. Zes miljoen mensen, een derde van de gehele Britse bevolking, bezochten de tentoonstelling en in totaal bracht deze £186.000 op. Dit geld werd gebruikt om grootse musea te bouwen. Deze Victoriaanse musea, waaronder het wereldberoemde Natural History Museum, het Science Museum en Kew Gardens zijn instanties waar we een blik achter de schermen krijgen en waar de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen en onderzoek in natuurkunde, biologie en scheikunde aan de orde komen.

Dag 1   

Afhankelijk van uw vervoerskeuze komen we in de loop van de ochtend aan in Londen en starten we met een gezamenlijke ‘werk’lunch in de gerenommeerde Linnean Society. De Linnean Society of London is ‘s werelds oudste actieve biologische genootschap. De Society ontleent zijn naam aan de Zweedse natuuronderzoeker Carl Linnaeus (1707–1778) wiens botanische, zoölogische en bibliotheekcollecties sinds 1829 worden beheerd en waar wij een bezoek aan zullen brengen. Op een bijeenkomst van de Society in 1858 werden voor het eerst artikelen van Charles Darwin en Alfred Russel Wallace gepresenteerd waarin de theorie van evolutie door natuurlijke selectie werd uiteengezet. De Linnean Society publiceert The Biological Journal, een van de oudste wetenschappelijke tijdschriften ter wereld. In deze markante bakermat der wetenschappen zal Rob van Hattum beginnen met een inleiding om de toon te zetten voor ons verblijf in de stad en hetgeen op stapel staat de komende dagen. Lokale deskundigen zullen deze lunch ook luister bij zetten. Ook Norbert Peeters zal een fascinerende beschouwing geven over het mysterie der mysteriën.

Dag 2   

Fred Spoor is gefascineerd door botjes en schedels en onderzoekt als paleontoloog de eerste mensen en mensapen. Hij richt zicht op de oorsprong van de menselijke evolutie, voornamelijk tussen één en vier miljoen jaar geleden. Met behulp van scanners en computertechnieken kan Spoor reconstructies maken van oude beschadigde schedelresten. Zo hoopt hij de ‘missing links’ te vinden in de menselijke evolutie. Twintig jaar geleden was het raak met de vondst van een schedel die de soortnaam Kenyanthropus platyops kreeg. Misschien een geheel nieuwe mensachtige. Wat wordt de volgende vondst in de zoektocht naar de vraag; waar komen we vandaan? Fred Spoor, die onderzoek doet bij het Natural History Museum leidt ons, samen met collega’s, rond achter de schermen van dit museum met de focus op het vooraanstaande wetenschappelijk onderzoek wat hier verricht wordt.

Het fabuleuze Natural History Museum vertelt het verhaal van onze planeet en haar bewoners. Met een collectie van 80 miljoen objecten is het een van de grootste natuurhistorische musea ter wereld. In het Darwin Centre zijn op acht verdiepingen liefst 22 miljoen insecten en plantensoorten ondergebracht en in het Earth Lab ontdekken we alles over mineralen, kristallen, fossielen en edelstenen. De enorme collecties gewervelde dieren, ongewervelde dieren, planten en microben van het museum ondersteunen de unieke expertise van de medewerkers op het gebied van evolutionaire biologie, biodiversiteit en systematiek. Er wordt aardwetenschappelijk onderzoek gedaan; van de vorming van het zonnestelsel en de evolutie van leven door de tijd tot de karakterisering van nieuwe minerale soorten.

In de middag gaan we naar The Royal Institution alwaar we het Faraday  Museum,  een kleine collectie in de kelder van de Royal Institution van de voormalig professor aan het Royal Institute en ‘vader van de elektriciteit’. Het museum herbergt zijn originele apparaten, manuscripten, afbeeldingen en persoonlijke memorabilia. De expositie omvatten ook het magnetische laboratorium van Faraday. Rob van Hattum zal hier ingaan op de rol van energie en elektriciteit op de evolutie van onze samenleving.

Dag 3   

De Royal Botanic Gardens in Kew heeft een verbluffend diverse verzameling planten en vormt de thuisbasis van meer dan 14.000 bomen. Norbert Peeters zal verhalende de geschiedenis schetsen van deze wereldberoemde plek. Rob van  Hattum gaat in gesprek met betrokken deskundigen waarbij het belang van de collectie vroeger en nu tot uiting komt. Het Kew Palace, opgetrokken in rode baksteen, en lange tijd het zomerverblijf van de koninklijke familie is het oudste gebouw in het park. Halverwege de 18e eeuw werden er meer mooie bouwwerken en folly’s opgetrokken, werd er een medicinale kruidentuin aangelegd en werden steeds meer exoten aangeplant in opdracht van de prinses of Wales, Augusta van Saxen-Gotha, een gepassioneerd tuinliefhebster. Nieuw en onbekend plantmateriaal dat door ontdekkingsreizigers terug naar Engeland werd genomen kwam hier terecht. Men experimenteerde, zaaide en kruiste en zogenaamde plantenjagers werden de wereld rond gestuurd.

Zo kon Kew uitgroeien tot een der meest gerenommeerde botanische tuinen ter wereld en ook het centrum van waaruit veel nieuw ontdekte landbouwgewassen over de toenmalige kolonies verspreid werden. Halverwege de 19e eeuw werd het park staatsbezit en begon de bouw van de bekende grote Victoriaanse kassen, het Palmhouse en het Temperatehouse.

De middag is vrij. Bezoek bijvoorbeeld het Science Museum dat een overzicht geeft van een aantal grote wetenschappelijke uitvindingen van de laatste driehonderd jaar Het werd geopend in 1857, waarbij een deel van de initiële collectie werd aangeleverd door de Royal Society for the Encouragement of Arts, Manufactures & Commerce, naast items die niet aan bod konden komen in de Great Exhibition van 1851. Tot de pronkstukken van de permanente tentoonstelling behoren onder meer de Stephenson’s Rocket en de Puffing Billy, de eerste straalmotor en een reconstructie van het vergrote model van het DNA van Francis Crick en James Watson.

Of ga naar de Science Gallery London waar King’s College door kunst, wetenschap en gezondheid te verbinden innovatie in het hart van de stad tracht te stimuleren. Het is te vinden vlakbij London Bridge waar ook The Shard is verrezen met op een van de hoogste etages de Darwin Brasserie met spectaculair uitzicht over de stad. Natuurlijk biedt Londen de meest vooraanstaande kunstcollecties ter wereld.

Facultatief kunt u deelnemen aan een architectuurwandeling, dit om een heel andere blik op het welbekende Londen te krijgen. Wereldvermaarde architecten staan achter de ontwerpen en futuristische kenmerken van innovatieve gebouwen in de City maar ook op de zuidoever van de Theems. We zien een nieuwe generatie wolkenkrabbers rond St. Mary Axe 30 – Gherkin (Foster): Heron Tower (Kohn Pedersen Fox), Cheesegrater (Richard Rodgers), Walkie Talkie (Rafael Vinoly) en Pinnacle (Kohn Pedersen Fox). Net als the Gherkin is de City Hall een ontwerp van de Britse architect Norman Foster en ondanks dat het gebouw er super futuristisch uit ziet is het gebouw ondertussen alweer bijna 15 jaar oud. We wandelen over de Millenium Bridge (Arup en Foster) naar de Tate Modern. De Zwitserse architecten Herzog & De Meuron wisten de integriteit van het oorspronkelijke gebouw te bewaren door het extensieve gebruik van glas. Het torenhoge gebouw dat bekend staat als ‘The Shard (Renzo Piano); telt tweeënzeventig verdiepingen met woningen, een zakenhotel, kantoren, restaurants, een uitzicht platform en ruimtes voor evenementen. We eindigen bij Borough Market, één van de bekendste markten van Londen. Iedere nacht slaan inkopers van restaurants en winkels hier hun groenten, fruit, vis en vlees in. Op en rond de markt zijn veel betaalbare maar goede cafés, pubs en restaurants te vinden.

Dag 4   

In de ochtend gaan we naar Down House in Kent, zo’n 25 km. van het centrum van Londen gelegen.  Hier zal Paul White een inleiding geven waarbij onbekende aspecten van Darwin als wetenschapper naar voren komen. Down House werd door Darwin veertig jaar gebruikt om zijn evolutietheorie te ontwikkelen. Hij woonde daar vanaf 1842 en gebruikte zijn huis en omgeving als zijn wetenschappelijk onderzoeksstation. Zijn wetenschappelijke geschriften vormen de basis van het moderne begrip van de patronen van natuurlijk leven, de oorsprong van mens en dier, biodiversiteit en behoeften aan natuurbehoud. De plek omvat het huis van Darwin, zijn proeftuin en het platteland direct rond zijn eigendom. De kassen staan vol met planten die Darwin kweekte voor zijn botanische onderzoeken. Hij bestudeerde planten met bijzondere eigenschappen waaronder orchideeën, vleesetende planten en klimplanten zoals zonnedauw. Hij vroeg zich bijvoorbeeld af waarom de verschillende soorten orchideeën zo geëvolueerd zijn dat ze één bepaalde insectensoort aantrekken. Hij heeft hier een hele serie botanische boeken geschreven die nu nog steeds belangrijk zijn.

Omdat hij alles vond wat hij nodig had voor zijn wetenschap, verliet hij de plaats zelden tot aan zijn

We bezoeken ’s middags de Royal Observatory Greenwich, die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Het werd opgericht in 1675 en werd een springplank in de ontwikkeling van de astronomische vaardigheden, die destijds hielpen bij nautische verkenning en handel; navigatie, tijdregistratie en cartografie. We richten ons op de geschiedenis van de tijd zelf met klokken, uurwerken en andere tijdregistratie-elementen die de wereld hebben veranderd.

In de avond terug naar Nederland.

Studiemiddag

Voorafgaand aan de reis organiseren we een studiemiddag. Hier zal Rob van Hattum in gesprek gaan met een aantal wetenschappers en vooruitlopen op het programma in Engeland. Onder anderen Arwen Deuss houdt hier een lezing. De eerste verdieping in andere Grote Vragen vindt hier al plaats.

NB: programmmaonderdelen en – volgorde zijn onder voorbehoud

De wetenschappers uit de serie:

 Fred Spoor promoveerde in 1993 aan de Universiteit van Utrecht en werkt tegenwoordig als hoogleraar bij het Natural History Museum in Londen. Zijn grootste vondst vanuit het research project is de schedel van een geheel nieuwe soort mensachtige, de Kenyanthropus platyops. Over deze en andere vondsten heeft Spoor vaak gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Nature. Hij wordt als een van de eersten geïnformeerd wanneer er een nieuwe vondst gedaan wordt. Fred Spoor zal een tweetal inleidingen verzorgen tijdens deze reis.

Menselijke evolutie in een notendop

Deze lezing zal een overzicht geven van de evolutie van de mens en zijn uitgestorven verwanten over de laatste zeven millioen jaar. Volgens de laatste wetenschappelijke inzichten is het traditionele beeld van een geleidelijke en rechtlijnige evolutionaire verandering van een chimpansee-achtige voorouder naar de modern mens duidelijk niet juist. In plaats daarvan blijkt steeds meer dat verschillende mensachtige voorouders tegelijkertijd leefden gedurende al die miljoenen jaren. Het pad dat uiteindelijk tot de moderne mens leidde was grillig en fundamenteel niet anders dan we zien bij andere zoogdieren.

Vroege menselijke evolutie in Afrika; avonturen in het veld en laboratorium.

In 1968 begon Richard Leakey veldwerk rond het Turkana Meer in Noord Kenya om de vroege evolutie van de mens te bestuderen. Het daaruitvolgende Koobi Fora Research Project loopt nog steeds, en de laatste 20 jaar maakt Fred Spoor deel uit van het wetenschappelijke team. In de lezing zal hij laten zien hoe zowel het vinden van nieuwe menselijke fossielen als de bestudering met de laatste geavanceerde computertechnieken bijdragen tot belangrijke nieuwe inzichten over onze evolutionaire geschiedenis.

Christa Testerink (1973) studeerde Moleculaire Biologie en Biochemie aan de VU, maar evolueerde sinds haar masters en promotie bij de Universiteit van Leiden tot moleculair plantenfysioloog. Ze ontving zowel Veni, Vidi als Vici-beurzen van NWO om de moleculaire mechanismen te onderzoeken waarmee planten hun ontwikkeling bijsturen onder stress. Ook kreeg ze een prestigieuze ERC Consolidator grant voor haar onderzoek over de vraag hoe planten zout waarnemen.  Christa zal zelf niet deelnemen aan de reis. Op een later moment zullen wij bekend maken welke wetenschapper de onderwerpen die zij behandelde zal aansnijden tijdens de reis.

Norbert Peeters (MA) studeerde archeologie en filosofie aan de Universiteit Leiden. Samen met oud-hoogleraar Wouter Oudemans schreef hij Plantaardig – Vegetatieve Filosofie (2014). Zijn debuut, Botanische revolutie: de plantenleer van Charles Darwin (2016), haalde de shortlist van de Jan Wolkers Prijs 2016. Met Tessa van Dijk stelde hij de essaybundel Darwins Engelen: vrouwelijke geleerden in de tijd van Charles Darwin (2018) samen. En onlangs verscheen Rumphius’ Kruidboek – Verhalen uit de Ambonese flora (2020). Norbert verdiept zich in botanie en wetenschapsgeschiedenis en is buitenpromovendus bij het Instituut voor Wijsbegeerte aan de Universiteit Leiden.

Norbert zal tijdens de reis onderstaande inleidingen verzorgen en ook op locatie spreken.

Een Londens mysterie

Op 1 juli 1858 wordt in de Linnean Society in Londen het mysterie der mysteriën opgelost. Die dag geven Charles Darwin en Alfred Russel Wallace in schrift antwoord op de vraag naar het ontstaan van soorten: een publicatie die de wetenschappelijke wereld op zijn grondvesten schokt. Haar twee geestelijke vaders zijn beiden helaas niet aanwezig. Maar dat de bijeenkomst plaatsvindt in Londen is geen verrassing. In de negentiende eeuw is de Britse hoofdstad het centrum voor natuurwetenschappen als botanie, geologie en paleontologie. In de verschillende wetenschappelijke sociëteiten, musea en botanische tuinen van deze stad wordt natuurlijke historie geschreven door de bovengenoemde heren en namen als Charles Lyell, Joseph Hooker en Thomas Huxley, maar ook door vrouwelijke wetenschappers zoals de paleontologe Mary Anning.

Kew gardens & de groene Darwin

Aan de westelijke rand van de Londense binnenstad betreed je het walhalla van de botanie: The Royal Botanic Gardens van Kew. Wat ooit begon als een buitenhuis van de koning, groeide in de achttiende en negentiende eeuw uit tot een panopticum van het plantenrijk. Nog altijd huisvesten haar kassen, tuinen en herbaria ’s werelds grootste collectie aan levende en gedroogde planten. De botanische tuinen waren ook de favoriete bestemming van Charles Darwin. Als hij naar Londen kwam, bracht hij steevast een bezoek aan zijn boezemvriend Joseph Hooker, de directeur van Kew. Ook verkreeg hij hier het studiemateriaal voor zijn botanische werken. Teruggekeerd naar zijn landhuis, Down House in Kent, doet Darwin baanbrekend onderzoek naar bestuivingsbiologie, plantenfysiologie en bijzondere groepen zoals vleesetende planten en klimplanten. Niet alleen is hij vader van de evolutieleer: zijn plantkundige onderzoek brengt een revolutie teweeg in de botanie.

VPRO-leden reis

Deze reis wordt georganiseerd voor VPRO-leden. Bent u nog geen lid, klik dan hier.

CO2-Compensatie  

Bij deze reis is eenvoudig en doeltreffend de CO2-voetafdruk gecompenseerd. Deze is berekend voor de hele reis en betreft o.a. de vliegreis, het transport bij excursies, de inbegrepen maaltijden en de overnachtingen.

De CO2-compensatie is mogelijk gemaakt door de samenwerking met FairClimateFund. Zij investeren in Fairtrade gecertificeerde klimaatprojecten, zoals het BCS biogasproject in India. In dit project maken huishoudens de overstap van koken op open vuur naar het gebruik van biogas. Dit leidt tot minder CO2-uitstoot, verbeterde leefomstandigheden voor de huishoudens én Fairtrade Carbon Credits voor uw compensatie. Kijk voor meer informatie op www.fairclimatefund.nl.

Voor meer informatie over Pied à Terre Reizen en ons duurzaamheidsbeleid klikt u hier.

Boeking en informatie:

De partner in de organisatie en uitvoering van de VPRO-ledenreizen is Pied à Terre Reizen.

U sluit een reisovereenkomst met Pied à Terre Reizen die verantwoordelijk is voor de organisatie en uitvoering van deze reis.

Pied à Terre Reizen BV is lid van ANVR, SGR en het Calamiteitenfonds.

T: 020 – 308 00 80        E: vpro@piedaterrereizen.nl

Voorwaarden

Voor de voorwaarden van Pied à Terre Reizen klikt u hier.

FAQ

Voor veelgestelde vragen in het algemeen klikt u hier.

FAQ Corona / Covid-19

Voor veelgestelde vragen omtrent reizen en het Corna Covid-19 virus klikt u hier.

Data en prijzen worden op een later moment bekend gemaakt, dit vanwege de onzekere ontwikkelingen en gevolgen van het Corona Covid-19 virus. Wij verwachten deze reis in mei 2022 te kunnen uitvoeren. Zodra het kan gaan we op reis! We houden u graag op de hoogte.

Inclusief: 3 overnachtingen in een centraal gelegen 3* hotel– ontbijtbuffet –  lunch en diner dag 1-  rondleidingen bij genoemde instanties en musea – transfers luchthaven – hotel v.v.– vervoer volgens programma – Nederlandssprekende begeleiding en natuurlijk de aanwezigheid van Rob van Hattum tijdens de reis en de genoemde wetenschappers en specialisten. En uiteraard wordt de reis CO2- gecompenseerd.

Exclusief: vervoer naar de bestemming – overige maaltijden en drankjes – persoonlijke uitgaven – facultatieve onderdelen – verzekeringen – bijdrage calamiteitenfonds € 2,50 per boeking – administratiekosten € 25,- per boeking

Vervoer:  Wij hebben er voor gekozen dat u zelf vanwege vervoertechnische dan wel principiële gronden een keuze kunt maken voor uw vervoer naar Toulouse. Op het aanmeldingsformulier kunt u uw keuze aangeven. Natuurlijk kunnen wij de treinreis of vlucht voor u vastleggen.

U kunt dit aangeven op het aanmeldingsformulier.