Dag 1 Donderdag 12 oktober
In de ochtend een rechtstreekse vlucht met Austrian Airlines naar Wenen. Na aankomst transfer naar het hotel waar we onze bagage achter kunnen laten. We lunchen hierna gezamenlijk in een koosjer restaurant nabij het hotel.
Hierna gaan we op pad voor onze eerste wandeling. We bevinden ons in Leopoldstadt ook wel Mazze insel genoemd. Het tweede district van Wenen is het historische centrum van het Joodse leven in de stad sinds 1624, toen Ferdinand II de oprichting van een Joods getto goedkeurde. In 1670 verdreef Leopold I de Joodse gemeenschap, zij mochten pas tegen de achttiende eeuw terugkeren naar Wenen en vestigden zich weer in Leopoldstadt, waar ze prominente synagogen en Joodse instellingen bouwden.
De wandeling voert langs synagogen, woningen en Joodse cafés, maar ook aan het Sammellager vanwaar de Weense Joden naar concentratiekampen werden gedeporteerd.
De grootste en meest aantrekkelijke synagoge in Wenen was de Leopoldstadt-tempel, ingewijd in 1858 aan de Tempelgasse. De synagoge bood plaats aan 2.000 gelovigen en werd een symbool van het bloeiende Joodse gemeenschapsleven in Wenen. Gebouwd in classicistische stijl met oosterse ornamenten. Tegenwoordig staat de plek van de voormalige synagoge leeg. Slechts vier van de originele kolommen van het gebouw, geplaatst door de architect Martin Kohlbauer, dienen als herinnering aan de imposante afmetingen van de Leopoldstadt-tempel.
Het Nestroyhof Hamakom Theater is een belangrijke plek van de Joodse cultuur in deze wijk. Het is gehuisvest in een prachtig Jugendstil-gebouw en biedt onderdak aan verschillende vormen van Weens volkstheater, evenals Jiddisch toneel.
Talloze Joodse instellingen, voormalige synagogen, gedenkplekken, Joodse scholen, winkels en geboortehuizen van beroemde Joden uit Wenen komen tijdens de wandeling aan bod, omlijst met verhalen over de geschiedenis van de wijk en de ontwikkelingen in de huidige tijd.
Na deze eerste wandeling checken we in bij het hotel en is er tijd om op te frissen. In de avond een gezamenlijk diner.
Dag 2 Vrijdag 13 oktober
In de ochtend beginnen we onze wandeling bij de Stadstempel, de belangrijkste synagoge van Wenen. De route voert ons door het 1e district, de Innere Stadt, en door de eeuwen heen: van de eerste Joodse gemeenschap in de middeleeuwen tot de hoogtijdagen van het begin van de 20e eeuw tot het hier en nu. De Joodse Stadstempel werd gebouwd in de jaren 1825-1826. Aangezien alleen katholieke gebedshuizen aan de hoofdstraten mochten staan, werd de synagoge ingepast in een appartementencomplex. De gedenkplaats voor Joodse slachtoffers van de Shoah in de foyer van de Weense Stadttempel-synagoge werd eind 2002 geopend.
Dan naar het Joods Museum in Palais Eskeles. Aan de hand van vele voorwerpen zoals literatuur, architectuur, fotografie en kunst wordt hier de Joodse geschiedenis ontrafeld.
U krijgt de mogelijkheid op eigen gelegenheid te lunchen in de binnenstad, bijvoorbeeld in het roemruchte Café Central. Revolutionair Trotski, psychoanalyticus Freud, enkele schrijvers en dichters waaronder Polgar, Zweig en Altenberg en architect Loos kwamen op vrijwel dagelijkse basis samen in het aantrekkelijkste koffiehuis van Wenen.
Vervolgens wandelen we naar de Judenplatz. De middeleeuwse Joodse nederzetting lag in het gebied van de huidige Judenplatz, waar het culturele en religieuze leven bloeide. Het Judenplatz-museum in het Misrachi-huis bevindt zich achter het monument en is sinds 2000 geopend. De nadruk van de tentoonstelling ligt op de Joodse wijk van de middeleeuwen, met name de oprichting van de middeleeuwse gotische synagoge (Or Zarua), herontdekt in 1995 tijdens een archeologische opgraving.
De centrale herdenkingsplaats op de Judenplatz is het Shoah-gedenkteken van Rachel Whiteread. Op de tegels die rond het monument in de grond zijn gegraven, staan de namen van de plaatsen waar Oostenrijkse Joden het leven lieten tijdens de nazi-periode.
Al met al een zeer indrukwekkende wandeling die in aanvulling op de wandeling van de eerste dag een duidelijk beeld geeft van Joods leven in Wenen door de eeuwen heen.
De namiddag is ter vrije besteding. In de avond vieren we Kabbalat Shabbat bij Kehilla Or Chadash waar wij van harte uitgenodigd zijn.
Dag 3 Zaterdag 14 oktober
In de ochtend bezoeken we het huis-museum van Sigmund Freud. We zien de privékamers en zijn ‘eerste’ praktijk op de begane grond. De bel étage is volledig gewijd aan onderzoek. Het herbergt Europa’s grootste bibliotheek voor psychoanalyse en het museumarchief.
Dan wandelen we verder naar de Wall of Names; het tweede grote monument van Wenen voor de slachtoffers van de Holocaust. We wandelen door de aantrekkelijke Serviten wijk naar de Joodse begraafplaats Rossau, de oudste Joodse begraafplaats van Wenen.
U kunt lunchen in bijvoorbeeld het befaamde Café Landtmann dat op 1 oktober 1873 werd opgericht door Franz Landtmann. Ten tijde van de opening van het oorspronkelijke café lag de locatie aan de Ringstraße direct voor twee grote bouwplaatsen voor het nieuwe stadhuis en de nieuwe universiteit. Naast het café werd later het Burgtheater werd gebouwd. Prominente figuren als Gustav Mahler, Sigmund Freud en Emmerich Kálmán bezochten het etablissement regelmatig.
Na de lunch bezoeken wij nog een synagoge en is er een ontmoeting met de joodse gemeenschap.
De avond is ter vrije besteding. Natuurlijk ontvangt u suggesties voor restaurants in de nabijheid van het hotel en is er de mogelijkheid gezamenlijk te dineren.
Dag 4 Zondag 15 oktober
De ochtend staat in het teken van een wandeling langs de Ringstrasse. In opdracht van keizer Franz Jozef werd, naar Parijs voorbeeld, in 1857 een start gemaakt met de aanleg van deze boulevard. Oude stadswijken en verdedigingswerken moesten plaats maken voor de brede cirkelvormige vier kilometer lange boulevard, die de nieuwe culturele en politieke instituten met elkaar zou verbinden. Het Kunsthistorische Museum ; de Staatsopera ; de neogotische Votivkirche en het Burgtheater zijn enkele van de schitterende gebouwen die we hier vinden.
De Ringstrasse werd het nieuwe adres van de adel en de bourgeoisie. Onder de waren ook tal van Joodse zakenlieden en bankiers die bijdroegen aan de welvaart en daarnaast kunstverzamelaars en mecenassen waren. Achter de prachtgevels was ruimte voor culturele salons en liefdadigheidsevenementen.
Een voorbeeld is het paleis Ephrussi dat in neo-renaissance stijl gebouwd werd. Na de Anschluss, werden leden van de familie Ephrussi gedwongen te vluchten. Hoewel het gebouw in 1950 werd teruggegeven aan Elisabeth de Waal, geboren Ephrussi (1899-1991) , gingen bijna alle onschatbare meubels en kunstwerken voorgoed verloren. De geschiedenis van dit gebouw wordt verteld door de Britse auteur Edmund de Waal, kleinzoon van Elisabeth de Waal.
Een ander voorbeeld is het voormalige Palais Adele Bloch-Bauer dat rond 1850 gebouwd werd in renaissance-stijl. Adele Bloch-Bauer was gastvrouw van een gerenommeerde Weense salon, kunstmecenas en filantroop. Haar beroemde portretten door Klimt zijn historische getuigen van de betekenis van Joods beschermheerschap tijdens het gouden tijdperk van het fin-de-siècle Wenen. Onder de beroemde gasten in haar salon waren componist Gustav Mahler, journalist Berta Zuckerkandl, auteur Stefan Zweig en socialist Julius Tandler.
In de middag is er een facultatieve excursie: Atelier Gustav Klimt
Klimts geboortehuis is al jaren geleden gesloopt, net als zijn twee eerdere ateliers in Wenen. We brengen een bezoek aan de neo-barokke Klimt-Villa in de wijk Hietzing, op een half uurtje van de Weense binnenstad gelegen. Hier maakte Gustav Klimt enkele van zijn belangrijkste werken van 1911 tot aan zijn dood in 1918 in een tuinhuis, dat hij gebruikte als atelier. De tuin van 6.000 m² is een oase van rust, de architectuur van het huis bijzonder interessant: want in de jaren 1920 werd het oorspronkelijke atelier omhuld door een pittoreske villa. Het atelier van Klimt bleef daarom aan de binnenkant behouden.
Duur: 2,5 uur
Prijs: € 32,50 per persoon
Inbegrepen: vervoer, begeleiding en entree
Wie op eigen gelegenheid meer van Klimts werken in Wenen wil zien, bezoekt bijvoorbeeld het verenigingsgebouw van de Wiener Secession: de Oostenrijkse variant op de Duitse Jugendstil, waarvan Klimt de voorzitter was. Hier bood hij bijvoorbeeld Egon Schiele een podium. Of bezoek het Burgtheater, waar een nog jonge Klimt de plafondschilderingen voor het trappenhuis maakte. En tot slot is er het Oberes Belvedère: dit museum heeft de grootste collectie olieverfschilderijen van de kunstenaar, onder meer het beroemde ‘De kus’.
De avond is ter vrije besteding. Natuurlijk ontvangt u suggesties voor restaurants in de nabijheid van het hotel en is er de mogelijkheid gezamenlijk te dineren.
Dag 5 Maandag 16 oktober
We beginnen de dag met een bezoek aan het Leopoldmuseum, ontstaan uit de particuliere verzameling van Rudolf en Elisabeth Leopold. Het is een unieke schatkamer van de Weense art nouveau en de expressionistische periode en het herbergt de belangrijkste en grootste Egon Schiele-collectie ter wereld, evenals meesterwerken van Gustav Klimt. Er zijn ook uitstekende artefacten te zien van de Wiener Werkstätte, van Josef Hoffmann tot Koloman Moser.
Na een uitgebreid bezoek is de laatste middag ter vrije besteding. Er zijn talloze mogelijkheden voor de invulling hiervan.
Het beroemde Hundertwasserhaus bijvoorbeeld aan de Löwengasse/Kegelgasse is een zeer opvallend appartementencomplex, dat in 1985 voltooid werd door de architect Josef Krawina en kunstenaar Friedensreich Hundertwasser (1928-2000). Met hun kenmerkende stijl van bouwen wilde de architect tegenwicht bieden aan wat hij zag als de heersende zielloze moderne architectuur uit die tijd. In het Kunsthaus Wien dat helaas gesloten is tot het voorjaar van 2024 zijn vele werken van Hundertwasser ondergebracht.
Of bezoek het Arnold Schönberg Center, opgericht in 1998 in Wenen; het unieke archief van Schönberg en daarnaast een cultureel centrum.
In de late namiddag transfer naar de luchthaven voor de avondvlucht naar Amsterdam.
- Programmaonderdelen en -volgorde onder voorbehoud.
- De excursies vinden plaats per groep van maximaal 25 personen.
- Er wordt veel gewandeld tijdens deze reis. Deelnemers dienen goed ter been te zijn.
- Bij onvoldoende deelname ontvangt u uiterlijk 3 weken voor vertrek bericht.
U sluit een reisovereenkomst met Pied à Terre Reizen, lid van ANVR, SGR en Calamiteitenfonds.
